Co sprawia, że pozytywne strony związków wydają się negatywne?
Emocjonalne zaniedbanie w dzieciństwie może sprawić, że zdrowy związek wydaje się niewłaściwy.
Dr hab. Jonice Webb
Emocjonalnie zaniedbanie w dzieciństwie
GŁÓWNE PUNKTY
Emocjonalnie zaniedbanie w dzieciństwie sprawia, że nasze oczekiwania w stosunku do przyszłych związków lub małżeństwa są nieodpowiednie.
Emocjonalne zaniedbanie sprawia, że siedem warunków zdrowego związku przyprawia nas o dyskomfort.
Wielu ludzi, którym te siedem warunków sprawia kłopot nie zdaje sobie sprawy z istnienia problemu.
Bycie w związku jest jedną z najbardziej emocjonalnie wymagających rzeczy w życiu, chociaż mogłoby wydawać się, że nie powinno być to specjalnie trudne. Może dlatego, że związki są wszędzie i zazwyczaj mają szczęśliwe początki, co prowadzi do myślenia, że poziom szczęścia powinien być standardem, według którego oceniamy związki.
Powszechność związków maskuje fakt, że większość długotrwałych par często musi walczyć o przetrwanie. Badania pokazują, że substancje chemiczne w mózgu wpływają pozytywnie na początkowy etap związku (Gonzaga et al., 2006), jednak substancje te nie działają długoterminowo. Kiedy w końcu wygasną, jesteśmy bezbronni i musimy walczyć o siebie oraz o nasz związek.
Do naturalnych przeszkód, z którymi mierzą się wszystkie związki dochodzi jeszcze jedno wyzwanie. Wielu zdrowych, wartościowych ludzi nie rozwinęło emocjonalnych umiejętności potrzebnych do walczenia o związek i zaakceptowania emocjonalnej wrażliwości. U większości ludzi ten deficyt jest spowodowany dorastaniem w emocjonalnie nieobecnej rodzinie. Innymi słowy – to nie jest ich wina.
To nie ich wina, że byli emocjonalnie zaniedbywani, a nie emocjonalnie wzbogacani w dzieciństwie. To nie ich wina, że nie mieli okazji zaobserwować emocjonalnej wrażliwości w swojej rodzinie, zaobserwować produktywnych dyskusji lub nauczyć się rozpoznawania i wyrażania własnych uczuć oraz radzenia sobie z nimi.
To również nie jest ich winą, że dorastając w emocjonalnie zaniedbującej rodzinie, nauczyli się szkodliwych “lekcji” o własnych uczuciach i potrzebach emocjonalnych, przez które wierzą, że to, co czyni związek zdrowym i spełnionym, jest nieodpowiednie.
Dorastają z błędnymi przekonaniami o sobie i swoich związkach. Dorastają niezaopatrzeni i nieprzygotowani na to, co ich czeka. Wielu z nich nie ma w ogóle pojęcia, że tak jest.
Jak emocjonalne zaniedbanie w dzieciństwie sprawia, że elementy zdrowego związku wydają się być niewłaściwe
Ignorując uczucia i emocjonalne potrzeby swoich dzieci, emocjonalnie nieobecni rodzice, zazwyczaj nieumyślnie, dają dziecku znać, że odczuwanie emocji i dzielenie się nimi jest bezużyteczne, nieważne lub uciążliwe, a nie, że jest konieczną interakcją we wszystkich związkach.
Kiedy dziecko zwraca się do rodziców o wsparcie emocjonalne, ciepło lub opiekę i w zamian otrzymuje obojętność (lub nawet odrzucenie), otrzymuje informację, że jego naturalne, wrodzone, ludzkie emocjonalne potrzeby wsparcia, ciepła i opieki są nienaturalne, a nawet wstydliwe i mogą prowadzić do odrzucenia. To sprawia, że komunikowanie partnerowi „potrzebuję wsparcia”, „potrzebuję bliskości”, „popracujmy and tym” lub „to jest dla mnie ważne” wydaje się przerażające lub niewłaściwe.
Słownictwo dotyczące emocji jest zazwyczaj ubogie w emocjonalnie nieobecnych lub zaniedbujących rodzinach. Mogą sporadycznie używać słów typu “smutny” lub “zły”, ale nie używają bogatszego języka, jak na przykład “zdumiony”, “żałosny”, “skłócony”, “zaniepokojony”, “połączony” lub “delikatny”. Te słowa mogą w rezultacie wydawać się dziwne i obce, i kiedy przydałoby się użyć ich w rozmowie z partnerem, tak je właśnie postrzegamy.
Jeśli w twojej emocjonalnie zaniedbującej rodzinie unikano okazywania uczuć, nawet tych pozytywnych, twój młody mózg „uczy się zasady”. Uczysz się, że okazywanie i mówienie o cieple, czułości i miłości to oznaka słabości i sprawia, że ludzie czują się niezręcznie, podczas gdy tak naprawdę jest odwrotnie. Najnowsze kompleksowe badanie (Don et al., 2022) pokazało, że dzielenie się pozytywnymi emocjami pozwala związkowi przetrwać trudne czasy.
Większość rodzin emocjonalnie zaniedbujących czuje się bardzo niezręcznie rozmawiając o uczuciach, problemach międzyludzkich lub ważnych tematach osobistych. Tak samo, jak w przypadku słów opisujących uczucia, uczymy się uznawać, że tego typu konieczne rozmowy są niezręczne i lepiej ich unikać. Podczas, gdy umiejętność rozmawiania na trudne tematy jest konieczna do utrzymania zdrowego związku.
Kiedy emocje nie są tematem rozmów w domu rodzinnym, od małego uczymy się je tłumić. Tłumienie lub odgradzanie emocji może nawet stać się naszą główną umiejętnością emocjonalną. Kiedy nasz partner oczekuje, że otworzymy się i podzielimy naszymi uczuciami i obawami, wydaje nam się to niemożliwe i nieodpowiednie.
W rodzinie, która rzadko prowadzi znaczące rozmowy i nie jest gotowa rozwiązywać problemów, uczysz się nie wprowadzać zamieszania. To jest jednak potrzebne w przyszłych związkach. Jak inaczej powiedzieć partnerowi, że cię skrzywdził lub poprosić, by zmienił zachowanie? Jak pociągnąć go do odpowiedzialności, kiedy odczuwasz, że nie powinieneś tego robić?
Wnioski
Zdrowe związki to praktycznie zawsze trudne związki. Jeśli twoja rodzina nauczyła cię, że okazywanie zranionych uczuć, omawianie konfliktu lub wyrażanie pozytywnych uczuć jest nieodpowiednie, wstydliwe lub oznacza słabość, sprawia to, że jesteś przyzwyczajony do zachowań odwrotnych od tych, które są potrzebne by utrzymać zdrowy i satysfakcjonujący związek.
W tych specjalnych przypadkach, kiedy obie osoby w związku dorastały w emocjonalnie zaniedbujących rodzinach, ten podwójny dyskomfort utrudnia sprawy jeszcze bardziej. Jeśli nie zdają sobie sprawy z tego, co się dzieje, nieświadomie zawierają umowę, że nie będą się dzielić i rozmawiać. Nikt nic nie mówi – oboje to po prostu wiedzą. Milczenie jest głośniejsze od słów.
Te stare, niewłaściwe informacje wynikające z emocjonalnego zaniedbania w dzieciństwie mogą zostać odwrócone, zaczynając od tego: wiedzy, że te informacje są niewłaściwe i zrozumienia, dlaczego stosowaliśmy je przez te wszystkie lata, i że nie jest to nasza wina. Zwalczania chęci unikania, nieodzywania się, powstrzymywania się. Zmuszania się do stawiania czoła problemom, podejmowania działania, zabierania głosu. Ten wysiłek sprawi, że elementy zdrowego związku przestaną się wydawać niewłaściwe. W zamian tego, będą się wydawać konieczne i właściwe. Ponieważ takie właśnie są.
Bibliografia
By ustalić, czy żyjesz z efektami emocjonalnego zaniedbania w dzieciństwie, możesz wypełnić darmową ankietę na temat emocjonalnego zaniedbania. Link znajduje się w moim Bio.
Don, Brian P., Eller, Jami, Simpson, Jeffry A., Fredrickson, Barbara L., Algoe, Sara B., Rholes, W. Steven, i Mickelson, Kristin D. New parental positivity: The role of positive emotions in promoting relational adjustment during the transition to parenthood. Journal of Personality and Social Psychology, nr 123(1), lipiec 2022, 84-106. https://doi.org/10.1037/pspi000037
Gonzaga, Gian C., Turner, Rebecca A., Keltner, Dacher, Campos, Belinda, i Altemus, Margaret. Romantic love and sexual desire in close relationships. Emotion, nr 6(2), maj 2006, 163-179. https://doi.org/10.1037/1528-3542.6.2.163
Dr hab. Jonice Webb jest licencjonowanym psychologiem i autorem dwóch książek, “Running On Empty: Overcome Your Childhood Emotional Neglect” i “Running On Empty No More: Transform Your Relationship”.