Pedro Raposo de Figueriedo jest portugalskim sędzią prawa rodzinnego i wykładowcą w Centro de Estudos Judiciários (CEJ) – ośrodku kształcenia przyszłych sędziów i prokuratorów. Specjalizuje się w współdzielonym rodzicielstwie, konfliktach rodzinnych i alienacji rodzicielskiej. Przez lata orzekał w sądach rodzinnych, a obecnie szkoli przyszłych sędziów w zakresie praw dziecka i mediacji rodzinnej. 

Jest aktywnym uczestnikiem międzynarodowych konferencji dotyczących prawa rodzinnego. W swoim podejściu podkreśla, że współdzielone rodzicielstwo powinno być preferowanym rozwiązaniem, jeśli służy najlepszemu interesowi dziecka.

Zastosowanie Współdzielonego Rodzicielstwa w Orzecznictwie

Pedro Raposo de Figueiredo

📌 Źródło wykładu: YouTube – The Judicial Application of Shared Parenting

Wstęp

Pedro Raposo de Figueiredo, portugalski sędzia, podkreśla, że jego podejście do współdzielonego rodzicielstwa opiera się na najlepszym interesie dziecka, co jest kluczowym założeniem prawa międzynarodowego. Przedstawia swoje doświadczenie w rozstrzyganiu trudnych przypadków, w tym sytuacji wysokiego konfliktu i alienacji rodzicielskiej.

1. Prawne Podstawy Współdzielonego Rodzicielstwa

• Definicja: Współdzielone rodzicielstwo oznacza wspólne wykonywanie odpowiedzialności rodzicielskiej oraz podział czasu opieki nad dzieckiem.

• Podstawy prawne:

  • Konwencja o Prawach Dziecka gwarantuje dziecku utrzymanie więzi z obojgiem rodziców (art. 9).

  • Najlepszy interes dziecka jako kluczowe kryterium sądowe.

  • Karta Praw Podstawowych UE oraz prawo krajowe Portugalii wspierają ideę współdzielonego rodzicielstwa.

2. Współdzielone Rodzicielstwo w Przypadku Wysokiego Konfliktu

Główne wyzwania

• Częste problemy komunikacyjne między rodzicami.

• Wrogość i brak współpracy.

• Wpływ konfliktu na zdolność do skutecznego współrodzicielstwa.

Podejście sądu

• Neutralność sędziego i aktywne słuchanie obu stron.

• Wsparcie w komunikacji i mediacja rodzicielska.

• Kierowanie się dobrem dziecka – współdzielone rodzicielstwo nie może być automatycznie wykluczane z powodu konfliktu.

3. Alienacja Rodzicielska

Czym jest alienacja rodzicielska?

To sytuacja, w której jeden rodzic manipuluje dzieckiem, aby odrzuciło drugiego rodzica bez uzasadnionej przyczyny.

Objawy alienacji rodzicielskiej

• Silna lojalność wobec jednego rodzica.

• Brak uzasadnienia dla odrzucenia drugiego rodzica.

• Dziecko używa języka dorosłych w odniesieniu do rodzica.

• Brak poczucia winy za złe traktowanie jednego z rodziców.

Strategie interwencji sądu

✔ Ocena sytuacji rodzinnej – analiza psychologiczna i socjalna.
✔ Terapia rodzinna – wsparcie psychologiczne dla dziecka i rodziców.
✔ Koordynator rodzicielstwa – nadzór nad realizacją orzeczeń sądowych.
✔ Edukacja rodzicielska – szkolenia dla rodziców uczące odpowiedzialnego współrodzicielstwa.
✔ Monitorowanie postępów – ocena przestrzegania nakazów sądowych.

4. Fałszywe Oskarżenia o Przemoc

• Coraz więcej przypadków fałszywych oskarżeń o przemoc domową utrudnia realizację współdzielonego rodzicielstwa.

• Sąd musi ostrożnie analizować dowody, aby uniknąć niesłusznego oddzielenia dziecka od rodzica.

• Fałszywe oskarżenia powinny być karane zarówno w sądzie karnym, jak i rodzinnym.

• Zbyt długie procesy sądowe szkodzą dziecku, dlatego priorytetem powinny być szybkie rozwiązania.

5. Wnioski

✅ Współdzielone rodzicielstwo jako preferowany model opieki

• Zapewnia równy kontakt dziecka z obojgiem rodziców.

• Zmniejsza konflikty, ponieważ obie strony czują się równi.

• Wspiera harmonijny rozwój dziecka.

✅ Skuteczna interwencja w przypadkach alienacji rodzicielskiej

• Szybkie działania są niezbędne, aby zapobiec trwałej utracie więzi dziecka z rodzicem.

✅ Sądy muszą egzekwować orzeczenia

• Kary za niewywiązywanie się z nakazów sądowych powinny być skuteczne.

Podsumowanie

Pedro Raposo de Figueiredo podkreśla, że mimo trudności sąd może skutecznie wspierać współdzielone rodzicielstwo, nawet w przypadkach wysokiego konfliktu.
🔹 Odpowiednia interwencja i wsparcie psychologiczne mogą zapobiegać alienacji rodzicielskiej.
🔹 Szybkie i skuteczne egzekwowanie orzeczeń są kluczowe dla dobra dziecka.